معماری اسلامی/حمام

حمام:

تاریخچه و پیشینه:

ایرانیان همواره به آب احترام میگذاشتند.

بعد از ظهور اسلام این موضوع تشدید شد.

قبل از اسلام             مهر و زرتشت                پادیاو

ایرانیان قدیم آبی را سالم میدانستند که              سه چارک عرض،سه چارک طول،سه چارک ارتفاع          تقریبا همان آب کر اسلام.

سیر تحول:

در زمانهای خیلی قدیم ایرانیان حمام می کردند              ولی آثاری از حمام در حفاریها ی باستان شناسی و غیره بدست نیاوردند.

ولی در حفاریها سفالینه هایی بدست آمد که چیزی شبیه وان است                     منتها با اندازه ی بزرگتر

در 1500-2000سال پیش                 گرمابه ساختمانی گرم               شستشو در ظرف بزرگی بنام آبزن در بعضی مناطق برای جلوگیری از آلودگی آب کاریز از شیفتل بهره گیری می کردند

ورود حمام به خانه                      از اواسط دوران قاجاریه در میان ثروتمندان

 دراواخر دوران بهلوی حمام وارد خانه ایرانیان شد

معماری حمام

حمامهای قدیم معمولاً چند متر از سطح کوچه و بازار پایینتر بود

1-  برای سوار کردن آب در خزینه

2-  علتهای ساخت حمام در دل خاک:

3-  مهمترین عامل در حمام               انتقال آب به داخل حمام

4-  پایین تر بودن حمام از معبر           راحتی ورود آب به حمام

5-  خود خاک عایق خوبی برای جلوگیری از به هدر رفتن گرمای حمام بوده است

6-  از خاکی که برداشت می کردند به عنوان مصالح استفاده می نمودند .

اندامهای حمام:

  اجزای اصلی حمام

گرمخانه

فضاها به ترتیب بار حرارتی بیشتری می گیرندگرمخانه

       بینه

میاندر

       میاندر

       گرمخانه 

ورود

مجموعه ورودی شامل:

سردر

دالان              برای جلوگیری از خروج هوای گرم و ورود هوای سرد

دهلیز         پاچال            جایگاه استاد حمام برای کنترل ورود و خروج

بینه

بینه یا رختکن                 فضایی بزرگ و سرپوشیده با حوضی بزرگ در میان وسکوهایی در گرداگرد آن

 بینه فضایی نیمه گرم و کمابیش خشک

 دارای شکل مربع،هشت پهلو و کشکولی

میاندر

فضای بین بینه و گرمخانه

برای جلوگیری از انتقال سریع هوای گرم

راهرو یا دالانی  که به چند جا راه دارد

  آبریزگاه ها   

  جایگاه ستردن مو

گرمخانه

     اصلی ترین و بزرگترین و گرمترین

     بخش گرمابه

                             خزینه ها

                            چاله حوض یا استخر

     اجزای گرمخانه      کریز یا شاه نشین

                             دستک

خزینه ها

   خزانه ها در حمام های مفصل  سه عدد بود

آب داغ

آب ولرم

آب سرد

حوض

شاه نشین و دستک

گوشه ای از  گرمخانه به فضایی راه دارد بنام شاه نشین

شاهنشین به جای خزانه دارای حوضچه ی کوچکی بوده           دستک

تون یا خن

کوره ای برای گرم کردن آب                 درزیریا کنار گرمابه

سوخت            بوته

آلیاژدیگ ها                  هفت جوش

دودکش و گربه رو

هرگرمابه دارای دودودکش بوده که دورازتون قرارداشتند.

گربه رو               در گرمخانه وبینه  در بینه تعداد کمتر وبه تون دورتردرگرمخانه تعداد بیشتر به تون

نزدیک تر با عبور از کف گرمخانه و بینه به گرم کردن فضا کمک می کردند

نورگیری و تهویه

پوشش گرمابه                          گنبد کلمبو

شیشه های کار گذاشته در سر گنبد                        جامخانه

         عمل نورگیری و تهویه

با باز و بسته شدن شیشه ها در فصولی از سال دما

و رطوبت داخل حمام تنظیم می شد.

هر کدام از بخش های گرمابه یک جام خانه در گنبد داشت.

نورگیری و تهویه

برخی از گرمابه ها برای روشنایی در شب چراغدان داشتند

چراغدان ها دارای سوراخهایی بودند که  دود از آن بیرون می رفت

مصالح حمام

دیواره حمام و سقف   آجر

ستون های حمام و کفبوش و لبه حوضها              سنگ مرمر

ازاره ها ,حوضها وسکوها              کاشی

پایه های حمام            سنگ لاشه

لوله های سفالی مخصوص سیستم آبرسانی حمام تنبوشه

خزینه ,تزیئنات سقف حمام , بوشش داخلی حوضها ساروج

(ترکیب ساروج : آهک ,خاک رس ,خاکستر ,لوئی نی مرداب , سفیده تخم مرغ یا شیر که این دو ماده بروتئینی باعث چسبندگی بیشترساروج می شده است.

تفاوت ساروج با سیمان:هرچه قدمت ساروج بیشترباشد محکم تروسخت ترمی شود

تزیینات حمام

عموما :

کف حمام             با سنگ مرمر و دیگر سنگها آرایش می شد.

جاکفشیها              از سنگ یا آجر و برش بالای آن طرحی از

آهکبری به صورت ساده و رنگی نیز از جمله تزیینات داخلی مهم حمامها شمرده می شود

روش اورژانسی جلوگیری از بارداری

روش اورژانسی جلوگیری از بارداری

بارداری ناخواسته و بدون آمادگی قبلی، مطلوب هیچ زوجی نیست. لذا آشنایی با روشهای اورژانسی پیشگیری از حاملگی از اهمیت بالایی برخوردار است. جهت جلوگیری اورژانسی از بارداری، باید دوز اول (دو قرص اچ دی یا چهار قرص ال دی) را تا 72 ساعت پس از آمیزش و دوز دوم را 12 ساعت بعد از دوز اول مصرف نمود. روش دیگر میل کردن دو قرص لوونورژسترل بعد از نزدیکی (تا 72 ساعت بعد) است.

سالها قبل انسانها در مقابل بارداری، هیچ راه اطمینان بخشی نداشتند که از وقوع آن جلوگیری به عمل آورند. تنها راه، انتظار فرا رسیدن قاعدگی بعدی بود. در حقیقت سرنوشت خود را به طبیعت واگذار می‌کردند تا چه اتفاق خواهد افتاد. آیا آنها با یک حاملگی ناخواسته مواجه خواهند شد یا بخت یارشان بوده و این بار هم از معرکه سالم خواهند جست. لیکن در حال حاضر روشهایی در دسترس است که اگر اتفاقاً مقاربت بدون استفاده از روشهای جلوگیری صورت گیرد، می‌توان از آن روش ها استفاده کرده و تا حدود قابل توجهی از بارداری جلوگیری نمود. شستشوی مهبلی، مصرف هورمونها، استفاده از IUD مسی از آن جمله اند.
اولین و مهمترین روش جلوگیری از بارداری بعد از انجام نزدیکی مشکوک یا نزدیکی بدون روش ها و وسایل جلوگیری، استفاده از قرص های اچ دی (HD) و ال دی (LD) است. در این روش، بعد از نزدیکی تا 72 ساعت بعد از آن باید دو عدد قرص اچ دی (یا چهار عدد قرص ال دی) با مقدار مناسبی آب میل شود و 12 ساعت پس از اولین قرصها، دوباره اینکار تکرار شود. یعنی دوعدد اچ دی (یا چهار عدد ال دی) دوباره میل گردد. هر چقدر اولین دوز قرص ها زودتر بعد از نزدیکی مصرف شوند امکان جلوگیری از بارداری بیشتر خواهد بود و هرچه به 72 ساعت بعد از نزدیکی عقب انداخته شود این امکان بعید تر خواهد شد.
اگر تا دوساعت بعد از خوردن قرص ها، استفراغی صورت گیرد باید آن نوبت دوباره میل شود ولی استفراغ بعد از دوساعت ایرادی ندارد چون قرص ها به احتمال زیاد تا آنموقع جذب شده اند.
روش دیگر و جدیدتر استفاده از قرص لوونورژسترل Levonorgestrel است. در این روش لازم است فقط یک دوز دو قرصی (دو قرص همزمان) از لوونورژسترل خوراکی میل شود. بهتر است تا 24 ساعت پس از نزدیکی این قرص ها استفاده گردند تا بهترین اثر جهت جلوگیری از بارداری ایجاد شود ولی تا 72 ساعت بعد از نزدیکی هم می توان از این روش بهره گرفت.
نکته مهم این است که این روش ها نباید زیاد مورد استفاده قرار گیرد و مضرات زیادی دارد. لذا فقط در موارد اورژانس و بسیار محدود می توان از آن استفاده نمود.
پس به طور خلاصه جهت جلوگیری اورژانسی از بارداری، باید دوز اول (دو قرص اچ دی یا چهار قرص ال دی) را تا 72 ساعت پس از آمیزش و دوز دوم آن را 12 ساعت بعد از دوز اول مصرف نمود. یا اینکه فقط دو قرص لوونورژسترل تا 72 ساعت بعد از نزدیکی میل گردد.
و نهایتا اینکه جدیدا از روش کارگذاشتن آیودی مسی (IUD) در رحم تا 96 ساعت بعد از بارداری هم استفاده می شود.

تابستان

 

بیشتر وزن بدن انسان از 

آب تشکیل شده است. وقتی در یک محیط گرم قرار می گیرید، بدن برای خنک کردن خود عمل تعریق را انجام می دهد. وقتی عرق کردن بیش از باشد، خطر کم آبی سلامتی افراد، به خصوص کودکان را تهدید می کند.

کم آبی؛ خطری در تابستان

کم آبی چیست؟

از دست دادن آب و نمک بدن و کاهش مقدار آنها را کم آبی گویند. برای حفظ عملکرد صحیح خون و سایر مایعات در بدن و نیز برای حفظ فشار خون طبیعی نیاز به آب داریم.

بدن ما علاوه بر مایعات، نیاز به الکترولیت هایی دارد که نمک (

سدیم) از جمله آنهاست که بطور طبیعی در سلول ها ، خون و سایر مایعات بدن وجود دارد.

چگونه مایعات بدن را از دست می دهیم؟

بدن ما از راه های گوناگونی آب خود را از دست می دهد که به شرح زیر است:

- از طریق ادرار

- تهوع یا اسهال

- 

عرق کردن 

- از طریق تنفس و ریه ها

چرا به آب نیاز داریم؟

60 درصد وزن بدن را آب تشکیل می دهد . همچنین 85 درصد بافت مغز از آب تشکیل شده است. بنابراین نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب در روز می تواند به بدن شما کمک کند تا به درستی کار کند.

حتی با کاهش یک دهم آب بدن دیگر قادر نخواهیم بود بایستیم و راه برویم.

هر چند که با انجام یک فعالیت بدنی سنگین دچار کمبود آب خواهیم شد ، ولی حتی یک کار آسان مثل باغبانی، 

پیاده روی و دوچرخه سواری باعث کاهش چشمگیر آب بدن در زمانی کوتاه خواهد شد.

کودکان سریع تر وبیشتر از بزرگسالان تحت تاثیر گرما قرار می گیرند، به همین دلیل اثرات گرما بر روی آنها جدی تر است و بیشتر باید مراقب سلامتی آنها باشیم.

وسیله نقلیه خیلی سریع گرم می شود ، به همین دلیل وقتی کودک در ماشین است باید با یک وسیله خنک کننده مثل کولر یا چیز دیگری او را خنک کنید . هوای داخل یک وسیله نقلیه قفل و پارک شده در یک محل، خیلی سریع گرم می شود.

بیشترین خطر کم آبی ، در کودکان زیر یک سال وجود دارد، زیرا خیلی سریع دچار اسهال می شوند.

مراحل ابتلا به کم آبی :

مراحل نخست کم آبی، نشانه خاصی ندارد و فقط می تواند شامل خشکی دهان و احساس تشنگی باشد. در مراحل بعدی، علائم شامل پوست خشک و داغ ، سرگیجه ، گرفتگی و درد عضلات دست و پاست. وقتی کم آبی شدید شد ، نشانه هایی که بروز می کنند شامل موارد زیر است:

- صورت برافروخته و سرخ شده

- کاهش مقدار ادرار

- ادرار غلیظ و زرد پر رنگ

- مشکل دفع ادرار

- گود افتادگی چشم ها

- فرو رفتگی سر نوزاد

- عصبانیت و بدخلقی

- رفتار غیرمعقول

- فقدان اشک

در موارد شدید، کم آبی منجر به بیهوشی می شود و روی جریان خون در بدن اثر می گذارد و حتی ممکن است به مرگ بیانجامد.

چگونه با کم آبی مبارزه کنیم؟

برای مقابله با کم آبی بایستی قبل از احساس تشنگی آب نوشید، البته نوشیدنی های حاوی الکل و کافئین برای رفع تشنگی مناسب نیستند، زیرا حاوی موادی می باشند که بدن را دچار کم آبی می کنند.

جلوگیری از کم آبی :

برای جلوگیری از 

بروز کم آبی در هوای گرم تابستان بایستی :

- هر نیم ساعت یک بار، حداقل یک و نیم لیوان 

آب بنوشید.

- 20 تا 30 دقیقه قبل از شروع بازی یا ورزش ، حداقل 5/1 لیوان آب بنوشید.

- حتی اگر احساس تشنگی نکردید، آب بنوشید.

اگر در روزهای گرم تابستان بیرون از منزل بودید و کسی که همراه شما بود ( خصوصاً کودک یا فرد جوانی ) ناگهان دچار سرگیجه، تهوع یا ضعف شد، فوراً او را به داخل منزل یا محل خنکی که سایه دارد، برسانید و برای جبران کمبود آب بدنش، به او نوشیدنی یا آب خنکی بدهید. البته بایستی به خاطر داشته باشید برای رفع عطش از آب یخ ( آبی که خیلی خنک است ) استفاده نکنید، زیرا آب خیلی خنک باعث عطش و احساس تشنگی بیشتر در فرد می شود.

 نوشیدنی های حاوی الکل و کافئین مثل قهوه برای رفع تشنگی مناسب نیستند، زیرا حاوی موادی می باشند که دفع ادرار را افزایش می دهند و بدن را دچار کم آبی می کنند.

فردی که علائم زیرا از خود نشان دهد، در معرض خطر زیادی است و بایستی فوراً او را به پزشک برسانید. این علائم شامل :

پوست خشک و سرخ شده ، نبض تند ، پوست سرد و مرطوب وچسبناک ، هذیان گویی و گیجی شدید است. در نهایت باید بگوییم با شناخت علائم کم آبی می توانید از بروز چنین مشکلی جلوگیری کنید و روزهای گرم تابستان را با خوشی و سلامت سپری کنید.

دعای کوروش برای ایران زمین

بزرگان ایرانی ومریدان زرتشتی از کوروش خواستند که برای ایران زمین دعای خیر کند وایشان بعد از ایستادن در کنار اتش مقدس اینگونه دعا کردند
(خداوندا ُاهورا مزدای بزرگ افریننده این سرزمین بزرگ سرزمینم ومردمم را از دروغ و دروغگویی به دوربدار )
بعد از اتمام دعا عده ای در فکرفرو رفتند واز شاه ایران پرسیدند که چرا این گونه دعانمودید فرمودند چه باید می گفتم یکی جواب داد
برای خشکسالی دعا مینمودید؟
کوروش فرمودند برای جلو گیری از خشکسالی انبارهای اذوقه و غلات می سازیم دیگری اینگونه سوال نمود برای جلوگیری از هجوم بیگانگان دعا می کردید ؟
ایشان جواب دادند قوای نظامی را قوی میسازیم واز مرزها دفاع می کنیم!
گفتند برای جلوگیری از سیلهای خروشان دعا می کردید ؟
پاسخ دادند نیرو بسیج میکنیم وسدهای برای جلوگیری از هجوم سیل می سازیم!
وهمینگونه سئوال و به همین ترتیب جواب شنیدند تا این که یکی پرسید شاها منظور شما از این گونه دعا چه بود ؟
وکوروش تبسمی نمودند واین گونه جواب دادند !
من برای هر سئوال شما جوابی قانع کننده اوردم ولی اگر روزی یکی ازشما نزد من آید و دروغی گوید
که به ضرر سرزمینم باشد من چگونه از آن باخبر گردم واقدام نمایم .
پس بیاییم از کسانی شویم که به راست گویی روی اوریم و دروغ را از سرزمینمان دور سازیم
که هر عمل زشتی صورت گیرد باعث اولین ان دروغ است

دانستنی های جالب در مورد آب

اصلآ آب نوشیدن چه فایده هایی دارد؟

کاهش وزن: آب از بهترین کاهش دهنده های وزن است. نه کالری دارد نه چربی نه قند نه کربوهیدرات و نه هیچ چیز دیگر!

کاهش حملات قلبی: در طی تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۲ در آمریکا انجام شد محققین به این نتیجه رسیدند که افرادی که روزانه بیش از ۵ لیوان آب می‌نوشند ۴۱٪ کمتر از کسانی که ۲ لیوان آب می‌نوشند در اثر حملات قلبی جان خود را از دست می‌دهند. ۴۱٪ کاهش ریسک مردن ارزش ۳ لیوان آب در روز را ندارد؟

افزایش انرژی: کمبود آب در بدن باعث کمبود انرژی و خمودگی می‌شود. اگر تشنه هستید یعنی کمبود آب دارید و این کمبود باعث ضعف در عضلات و سایر سیستم های حیاتی می‌شود.

درمان سردرد: درصد خیلی خیلی زیادی از سردرد هایی که می‌گیریم به علت کمبود آب در بدن است. علل زیاد دیگری هم وجود دارد ولی کمبود آب اصلی ترین دلیل است.

پوست سالم: نوشیدن آب کافی به سلامت پوست خیلی کمک می‌کند. اکثر مردم بعد از یک تا دو هفته نوشیدن آب کافی تغییرات واضح خوبی در پوست خود مشاهده می‌کنند. پوست سالم ، تمیز و شاداب تر می‌شود.

هضم غذا: دستگاه گوارشی ما به مقدار نسبتآ زیادی آب برای هضم و دفع غذا نیاز دارد. نوشیدن مقدار آب کافی فرایند هضم را تسهیل می‌کند و از مشکلات گوارشی مثل اسید معده‌ی زیاد جلوگیری می‌کند.

دفع سموم: آب برای دفع سموم و مواد زاید موجود در بدن ضروری است.

جلوگیری از سرطان: نوشیدن مقدار کافی آب باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان روده به ۴۵٪ و سرطان مثانه به نصف می‌شود. همچنین برای جلوگیری از سرطان سینه هم مفید است.

بازده بالاتر: کمبود آب در ورزشکاران خیلی خطرناک و مضر است چون ورزشکاران و کسانی که فعالیت بیشتری دارند باید آب بیشتری مصرف کنند چون عضلات برای خوب کار کردن به آب فراوان نیاز دارند. پس همیشه مدتی قبل از ورزش و یا فعالیت های دیگر آب بنوشید و بعد از آن هم همچنین.

خوب حالا فهمیدی آب چقدر خوبه؟ پس با هم روش های عادت کردن به آب خوردن را مرور می‌کنیم.
چقدر آب بخورم؟

ایده‌ی «روزی ۸ لیوان» قدیمی رو فراموش کنید چون به چند دلیل اشتباه است. یکی اینکه این قانون مقدار آب جذب شده توسط سایر نوشیدنی ها یا غذا ها را در نظر نمی‌گیرد و دیگری اینکه وزن فرد که یک فاکتور مهم در تعیین میزان آب لازم برای بدن است را هم در نظر نمی‌گیرد.
شما باید تا جای ممکن از تشنه شدن جلوگیری کنید. یعنی طوری برنامه ریزی کنید که اصلآ احساس تشنگی نکنید.

یک بطری همراهتان داشته باشید: سعی کنید یک بطری پر از آب همراه خودتان داشته باشید و کم کم از آن آب بخورید. این طوری بدون آن که خودتان متوجه باشید خیلی راحت مقدار زیادی از آب مورد نیازتان را با فاصله های زمانی مناسب تامین می‌کنید.

فراموش نکنید: مثلآ زنگ ساعت یا موبایلتان را تنظیم کنید تا هر یک ساعت زنگ بزند و همان لحظه بروید و آب بنوشید. یا از برنامه های کامپیوتری استفاده کنید تا پشت کامپیوتر هم فراموش نکنید. این طوری هم یک لیوان آب خورده‌اید هم به چشمانتان استراحت داده‌اید.

آب خالص بخورید: «هیچ آبی به خوبی آب نیست!» با فکر اینکه «رانی هلو / باواریا هم آب توش داره» خودتان را گول نزنید!

ورزش کنید: ورزش کردن به شما کمک می‌کند احساس کنید نیاز خیلی بیشتری به آب دارید و آب بیشتری بنوشید.

حواستان جمع باشد: به شما حق می‌دهم ، فقط سر تیتر ها را خوانده‌اید و نیم نگاهی هم به ته مقاله می‌اندازید و از اینجا هم با چندین و چند مطلب دیگر مواجه می‌شوید. طبیعی است که این ها را به کل فراموش کنید. سعی کنید این عادت را شروع کنید و آمار آن را داشته باشید. خیلی راحت ، مثلآ چند روز روی یک تکه کاغذ بنویسید که چند لیوان آب خورده‌اید .