منتشره در روزنامه مردم امروز - 25 دی 93

به مناسبت انتشار رمان « ساعت ویرانی» نوشته ی آرام روانشاد

پیوند ِ  درونی ِ آدمها

مهدی عباسی زهان

آرام روانشاد در پاره ی نخست رمان«ساعت ویرانی» ( ساعت اول: رفتن یا نرفتن؟ مساله این است...) جسارت انتخاب راوی ِ مرد را داشته و البته در مجموع از عهده ی آن برآمده است. انتخاب راوی به غیر از شخصیتی همتراز یا همجنس با نویسنده معمولا در مقیاس ِ رمان نتیجه ی خارق العاده ای در برندارد و صرف نظر از آن که تلاشی سترگ  می طلبد در حالت خوش بینانه اش گفته خواهد شد که نویسنده موفق عمل کرده است و کمتر به خلق شاهکار می انجامد مگر نویسنده از آن دسته باشد که  در درون خویش توانایی پرورش چندین و چند شخصیت و چه بسا زیستن در کالبد ایشان را دارا هستند و این قابلیّت چیزی فراتر از یادگیری  قصه نویسی در کارگاه و کلاس یا  ممارست شخصی است.

روانشاد در این رمان نشان می دهد که ذاتا قصه گوست. روایت او روایتی روان و یکدست است که البته در موارد معدودی به نظر می رسد شانتاژ هایی که از بیرون متن و احتمالا در بازنویسی  به نویسنده شده یا الزام های شخصی اش به قواعد و اصولی که گفته می شود شایسته است در یک روایت ادا بشود باعث شده تا  روایت ِ خوش خوان و باورپذیر ِ روانشاد  به دست انداز بیافتد و چه بسا «تصنعی» جلوه کند. «ساعت ویرانی»  از جمله رمان های فارسی است که  در شناسنامه اش علاوه بر نام نویسنده،  نام ویراستار نیز مشاهده می شود و این موضوع شایسته ی تقدیر است. ویراستاری ادبی از ارکان اصلی رمان نویسی در ادبیات روز دنیاست اما متاسفانه در زبان فارسی هنوز مقبول نظر واقع نشده است. ویراستاران در چرخه ی نگارش و نشر رمان جایگاه ویژه ای دارند و البته به طور تخصصی و طبیعتا متناسب با سبک  نویسنده، اثر را آماده ی نشر می کنند و به نوعی از زبان، از نویسنده و از مخاطب  در مقابل رواج اشتباهات دستوری و نقایص نگارشی پاسبانی می کنند.  امیدوارم ناشران و نویسندگان ایرانی نیز  حلقه ی گمشده ی ویراستاری ادبی را دریابند و البته بدیهی است که مقصود از ویراستاری، ویراستاری مطلوب  و قاعده مند است و فراتر از تصحیح غلط های املایی و افزدون علایم نگارشی.  به نحوی که  از رمانی که نام ویراستار در شناسنامه اش مشاهده می شود انتظار نثر ِ مطلوبی را داشته باشیم که متاسفانه «ساعت ویرانی» این انتظار را به طول کامل بر آورده نمی سازد و اشتباهات رایج و تکرارهای غیر ضروری در این رمان نیز بسان دیگر رمان های فارسی که همواره نثرشان تداعی کننده شتابزدگی و کم حوصلگی است، مشاهده می شود.

درخشان ترین ویژگی این رمان به تصویرکشیدن  پیوند درونی آدمهاست: پیوند اشکان- مرجان، پیوند مرجان- اشکان، پیوند مرجان- مهران، پیوند مرجان - استاد ، پیوند مرجان- یلدا و ...  نویسنده آگاهانه به سویه پذیری پیوندها نظر داشته است. هم از این روست که که تصویری که در پاره ی نخست رمان از پیوند اشکان با مرجان ارائه می شود در پاره ی دوم  به کلی دگرگون می شود. آشکار شدن تفاوت عمیق پیوند اشکان – مرجان با مرجان- اشکان به  این مساله ی اساسی دامن می زند که آیا اصولا می توان تصویر واحدی از مرجان یا اشکان به عنوان «واقعیت وجودی» هر یک از آنها ارائه کرد یا اینکه هر کدام از ایشان بدون آن که «فردیت» مشخصی داشته باشند تحت مجموعه ای از پیوندهای متغیر انسانی قرار دارند که هر لحظه خطر گسستن و فرو ریختن آن را تهدید می کند.

روایت این رمان اگر چه گاهی دچار اغراق در بیان عواطف و نوعی سانتی مانتالیزم می شود اما این مساله مانع از آن نشده تا نویسنده از چیدمان دقیق پازل داستانی بر مبنای پیوند بین آدمها و ارائه رخدادهای  داستانی به عنوان خرده روایت هایی تحت این پیوندها غافل بماند. در مجموع  می توان به نویسنده ی «ساعت ویرانی»  نمره قبولی داد و البته نمره قبولی گرفتن در شرایطی که با بحران « رمان خوب» و «نویسنده ی شاخص» مواجه هستیم چیز کمی نیست.

روز خاطره

صبح روز جمعه ساعت 5 صبح عین اجل معلق بالای سرم ظاهر شد که بلند شید چرا خوابیدید؟ منو ببرید بیت پیش آقا دیر میشه

گفتم مادر زوده بخواب توروخدا. 

گفت: نه من خوابم نمیاد دیر شد بلند شید. میخوام لباس آقای خامنه ایم را بپوشم

گفتم : نمیشه 

گفت : چرااااا؟

گفتم : اون لباس آستین کوتاهه و الان زمستونه سرده

گفت: پس لباس مرگ بر اسرائیل. اون که آستینش بلنده

خواستم بگویم نه دیدم فایده نداره آخر کار خودش را می کنه . گفتم برو بپوش

خلاصه به سرعت آماده شد

از سر عجله ای که داشت زود رسیدیم. اولین نفر دم در بیت بودیم. 

توی راه گفت: محمدجواد هم میاد؟(منظورش ظریف بود) 

گفتم : احتمالا میاد

گفت : خوبه می خوام ببینمش یه نکته ی اساسی بهش بگم

خنده ام گرفته بود

گفت میشه برام شعر در میدان میمانم بذاری؟

ضبط ماشین را روشن کردم و 9 بار شعر را گوش داد و می خواند

در میدان میمیانم تا نفس آخرم راهی راه حسین هم قدم رهبرم

وقتی رسیدیم هیچ کس نبود، هوا به شدت سرد بود

پشت در من در معرض رگباری از سوالاتش قرار گرفتم تا اینکه به مرحله ی انجماد رسید و از سرما دیگر نمی توانست حرف بزند

در باز شد رفتیم داخل

داخل حسینیه که شدیم ،بعد در ورود شیرینی و شیرکاکائو میدادند. خواستم بخورم نگاه غضبناک کرد که بدو بریم نخور

هیچی رفتیم داخل  و نشستیم دو سه دقیقه از نشستنمان نگذشته بود که بغل دستیم گفت : خانم انگار اون آقا با شما کار دارند

برگشتم دیدم بعللله یکی از آشنایان هستند که اتفاقی مارا پیدا کردند و به این ترتیب طه به سرعت به قسمت آقایون منتقل شد و اصلا فراموش کرد مادری در کار است

میدانستم پر از سوال است و احتمالا نمی تواند سوال هایش را بپرسد 

قبل از وورود آقا یه 5 دقیقه ای آمد پیشم و یک سری سوالات مختلف کرد و دوباره رفت. 

اما در تمام مدت صدایش را از توی مردانه میشنیدم که یک نفس دارد حرف می زند و سوال می کند و شعار میدهد

از یک طرف دوست داشتم پیش خودم باشد که مبسوط به سوالاتش جواب دهم از یک طرف دوست داشتم در قسمت آقایان بماند و از نزدیک آقا را ببیند

آقا آمدند....خوشحال بودم....در حین سخنرانی از دور میدیدمش، کاملا مبهوت بود 

بعد از سخنرانی آقا که بلند شدند بروند آمد پیش خودم

آقا هنوز توی حسینیه بودند اما در حصار مهمانان خارجی برنامه و اصلا دیده نمی شدند. تقریبا جمعیت داشت پراکنده می شد طه آن جلو توی بغلم ایستاده بود و همچنان برای خودش شعار میداد، شعار هایی که هیچ کس آن روز نداد . دوست داشت شعار های خودش را بدهد با بقیه کاری نداشت. البته آن موقع کسی دیگر شعار نمیداد چون آقا دیده نمیشدند اما طه همچنان محکم داد میزد. خامیمگی خمینی دیگر است ولالتش ولالت حیدر است....

خیلی بهش خوش گذشته بود و البته خیلی هم صبوری کرده بوداز 7 صبح تا 10:30 که آقا آمدند، بعد سخنرانی روحانی، بعد آقا. خیلی خسته بود

رسیدیم که سوار ماشین بشویم ، ماشینی در کار نبود از پلیس ها میپرسیدیم یکی میگفت جرثقیل برده، یک یم یگفت دزد برده

میگفتم من در قسمت پارکبان پارک کرده ام و دلیلی ندارد ماشین را جرثقیل ببرد، آن یکی می گفت پس دزد برده. گفتم آقای پلیس، دزدی که بر خیابان جمهوری بیست متری دوتا ماشین پلیس و در حضور این همه پلیس ماشین من را دزدیده باشد واقعا حلالش باشد ماشین

خلاصه بعد مدت مدیدی کاشف به عمل اومد که جرثقیل به دلایل امنیتی ماشین را گذاشته در یک خیابان دیگر

این هم آخر خاطره ی آن روز شیرین

حالم خیلی خوب بود خیلی خوشحال بودم

تا یکی دوساعت بعد که پیج آقا سه تا عکس از دیدار منتشر کرد در اینیستاگرام و یکیش عکس طه بود. و بعدتر چندتا عکس دیگر هم اضافه شد

تا یکی دو ساعت بعد که واکنش آدم ها شروع شود حالمان خوب بود اما امان از حال بعد از واکنش ها...

آدم از واکنش دوستان به اصطلاح خودی بدجور می سوزد

پیام یکی از آقایون به همسرم آنچنان من را عصبانی کرد که یقین دارم تا امروز عمرم اینقدر عصبانی نشده بودم درباره ی یک موضوع به این کوچکی....

بماند...تلخی پایان آن روز را اینجا نگویم فقط غرضم این بود که بگویم به خدا اگر ما حرف هایمان را مزه مزه کنیم و بعد بگوییم اتفاق بدی نمی افتد. به خدا اگر عقده های حقارتمان را در غالب تمسخر دیگران بیان نکنیم دنیای قشنگ تری داریم

خلاصه که آن روز با همه ی تلخ و شیرینی هایش ماندگار شد و طه از لحظه ی بیرون آمدن از بیت، منتظر دیدار بعدی آقاست. 

راز علاقه به سنگ از باستان تا امروز

سنگ‌های قیمتی با آن تلألو و شکست نور جذابی که با هر چرخش، دلفریب‌ترشان می‌کند چند‌ هزار سال است که مردم دنیا را مبهوت و شیفته خود کرده است. تاریخ عشق به جواهرات، تاریخی کهن است و حتما قدمتش به اولین جرقه‌های ذهن مردم ماقبل تاریخ می‌رسد که البته باستان‌شناسان تاکنون توانسته‌اند فقط قدمت چند هزار ساله این عشق و علاقه را کشف کنند.


در لابه لای تاریخ، مردم ایران هم همواره نام خود را به عنوان مردمی جواهردوست و دوستدار سنگ های قیمتی ثبت کرده اند و تا آنجا که به کشفیات باستان شناسی مربوط می شود بیش از ۷۰۰۰ سال است ساکنان فلات ایران، سنگ های باارزش در دل طبیعت را شناخته اند و با استخراج و پرداخت این سنگ ها، جواهرات و زیورآلاتی ساخته اند که هنوز هم از پس هزاره ها، چشم بینندگان را خیره می کند.
جواهرات سوخته شهر سوخته در سیستان، مایه فخر ایران است که ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح به دست نیاکان ما ساخته شده است.
شهر سوخته البته نام اصلی این شهر نیست و چون تاکنون اسم واقعی اش شناسایی نشده، باستان شناسان به علت وقوع دو آتش سوزی بزرگ در این شهر که هنوز بقایای آن در این منطقه وجود دارد، نام شهر سوخته را برای آن انتخاب کرده اند.

بهترین افزونه های وردپرس

سلام دوباره ، چند وقت پیش یه مطلب تحت عنوان محبوب ترین افزونه های وردپرس در سال 2014  برای شما عزیزان قرار دادیم که اتفاقا با نگاهی که به ورودی های گوگل انداختم ظاهرا استقبال خوبی از اون مطلب شده و بازدید زیادی برای سایت ایجاد کرده بود ، حالا خوب طبق یکی از تکنیک های سئوی محتوا می خوام اون مطلب رو تعمیم بدم و یه خورده بازدید های سایت رو زنده نگه دارم ، البته مطمئنم همه شما با این قانون سئو آشنا هستید چون نیاز به مطالعه نداره و معمولا خودتون به این نتیجه می رسید که هر وقت شما یه مطلب می نویسید و از اون مطلب استقبال میشه کاری که شما باید انجام بدید این هست که اون مطلب رو کامل تر کنید و بعد آدرسش رو ریدایرکت کنید روی مطلب جدید که گوگل باز هم امتیاز مثبتی برای اون صفحه به خاطر آپدیت در نظر بگیره و شما بتونید صدر نشین بشید ، اما این جا قضیه فرق می کنه و چون مطلب جدید هست من سعی می کنم تعدادی از برچسب های این دو مطلب و مطالب قبلی که در مورد افزونه بوده رو یکی بزنم که تقریبا هم کار روش قبلی رو انجام می ده ، خوب حالا این حاشیه ها رو رها کنیم و بریم سر اصل مطلبمون ، هر چند خوب بود که یه تلنگری به سئو هم بزنیم و یه ترفند کوچیک جایزه هم برای خواننده های این مطلب داشته باشیم .

مطلبی که امروز براتون آماده کردم رو طی مطالعات زیادی توی سه چهار روز براتون گرد آوری کردم ، خدایی اگه کپی می کنید منبع رو ذکر کنید که حق ما هم ضایع نشه ، بعد از این همه مقدمه چینی یه راست می رم سر اصل مطلب و اولین افزونه ، فقط این نکته رو هم بگم این مطلب کاملا با مطلب قبلی متفاوت هست چون اون افزونه های محبوب بود ولی ما اینجا افزونه های امنیتی محبوب رو معرفی می کنیم .

1. Simple Backup  : اولین چیز مهم توی انجام یه کار اینه که شما پشتتون به جایی گرم باشه و خیالتون راحت باشه که اگه مشکلی هم پیش اومد راه برگشت داشته باشید پس هر کاری که انجام می دید با خیال راحت صورت می گیره ، سیستم مدیریت محتوای وردپرس ثبات خیلی خوبی داره و معمولا مشکلاتی که براش پیش میاد با یه خورده تلاش حل میشه اما اوقاتی هم پیش میاد که شما جایی رو دستکاری می کنید و مشکلاتی رو پیش میارید که غیر قابل حل می شن و برای شما دردسر درست می کنن ، این جاست که این افزونه بسیار کاربردی رو می بینید ، افزونه فوق که کاری از تیم وردپرس هست شما می تونید از قسمت های مختلف سایتتون در بازه های زمانی متفاوت پشتیبان بگیرید و در مواقع لزوم ریستورش کنید ، فایل های بکاپ شما توی ریشه هاستتون توی پوشه ای به نام “simple-backup” قرار می گیره ، اگه مشکلی با افزونه داشتید این پوشه رو خودتون ایجاد کنید ، چون توی بعضی انجمن ها خوندم که فایل های بکاپ رو در همون ریشه قرار می ده اما با ساخت پوشه به صورت اتوماتیک فایل ها در همین پوشه ذخیره میشه و سازماندهی بهشون بهتر صورت می گیره .
2. Ask Apache Password Protect  : این افزونه یه افزونه به دردنخور امنیتی هست که خیلی به دردتون می خوره ، جملش مشکل داره می دونم ، ولی این شعار خود افزونه هست ، افزونه امنیتی که ادعای امنیتی بودن نداره و اعلام کرده که در حد هیچ افزونه امنیتی نیست ولی من که از این افزونه استفاده کردم و متوجه شدم خیلی کاربردی هست خصوصا برای ما ایرانی ها ، با همین افزونه می تونید روی شاخه ادمین وردپرستون یه رمز بزارید که قبل از ورود به قسمت وارد کردن رمز ها یه پسورد دیگه می پرسه ، مطمئنا این رو قبلا هم دیدید ولی خوب این افزونه کار شما رو راحت کرده ، در مجموع پیشنهاد خودم اینه که بهتره خودتون از طریق هاست روی شاخه ادمین رمز بزارید ولی اگه خیلی مبتدی هستید می تونید از این افزونه استفاده کنید ، البته افزونه امکانات امنیتی دیگه ای هم داره که علت اصلی قرار گرفتنش در این لیست هستن ، افزونه ای سبک ، کاربردی و البته عجیب و غریب و سازنده های عجیب و غریب .
3. Login Dongle  : این افزونه به اضافه افزونه قبلی می تونن کاری کنن که حتی خود شما هم نتونید وارد سایتتون بشید ، شوخی نمی کنم و کاملا جدی می گم پس هرگز هر دو تا افزونه رو با هم نصب نکنید ، اگه نصب کردید مسئولیتش با خودتون هست ، این افزونه با ایده جدید و جالب تر پا به عرصه گذاشته ، کار افزونه اینه که شما می تونید یه سوال امنیتی برای خودتون قرار بدید که وقتی وارد صفحه ورود وردپرس می شید اون سوال رو از شما می پرسه و شما باید جواب بدید ، البته نکته جالب اینجاست که در هر صورت شما می تونید به صفحه ورود دسترسی پیدا کنید ، چه سوال رو اشتباه جواب بدید چه درست ، اما اگه سوال رو اشتباه جواب داده باشید با هیچ یوزر و پسوردی نمی تونید وارد بشه و هر رمزی هم که بزنید اشتباه می گیره ، کلا خیلی می تونه هوشمندانه باشه چون برای هکرها یه مانع خیلی بزرگ ایجاد می کنه که آیا سوال رو درست جواب دادیم یا نه ، به نظرم این یکی رو نصب کنید ، کارش خیلی بهتر از افزونه های دیگه توی همین زمینه هست .
4. Sideways8 Custom Login and Registration  : این افزونه کمتر امنیتی هست ولی خوب جزئی از قسمت امنیت وردپرس رو شخصی سازی می کنه ، کارش هم اینه که اون فرم ورود وردپرس معروف رو هر به صورت یه ابزارک در اختیار شما قرار می ده ، می تونید این ابزارک رو هر جا که دوست داشته باشید قرار بدید تا بتونید تعامل بیشتری با کاربراتون داشته باشید ، خصوصا این فرم می تونه به درد سایت هایی بخوره که روی شاخه ورود در وردپرسشون رمز قرار دادن و این امکان عضویت و ورود رو از کاربرای سایت سلب کرده ، در عین حال موضوع سایت ایجاب می کنه که کاربرا عضو بشن پس می تونید از این ابزارک مفید استفاده کنید ، معرفیش خالی از لطف نبود ضمن اینکه لیستم 9 تا بود و با این یکی هر ده تاش کامل شد .
5. Exploit Scanner  : این افزونه هم خیلی برای ما ایرانی ها که از نسخه های غیر اصلی قالب ها و پلاگین ها روی سایتمون استفاده می کنیم هست ، کار افزونه فوق کمک به ما در شناسایی این فایل های مخربی هست که توسط افراد ویرایشگر روی قالب ها و افزونه ها قرار داده شده ، هر جایی که فکرش رو بکنید توسط افزونه بازرسی میشه و تمامی مشکلات روی کدهای پلاگین ها و قالب ها و دیتابیس سایت شما رو برای شما لیست می کنه ، هیچی توسط افزونه حذف نمیشه و تصمیم آخر با شماست که آیا کد مشکل داره یا نه ، پیشنهاد می کنم حتما این رو نصب کنید روی سایتتون .
6. WordPress AntiVirus  : اسم افزونه گویای هر چیزی هست ، یه آنتی ویروس کامل و اتوماتیک با کاربرد ساده برای و البته قدرتمند ، با نصب این افزونه می تونید یه سد و دیوار محکم جلوی ورود ویروس های مخرب به سایتتون ایجاد کنید ، برای راه اندازیش هم به وردپرس نسخه 2.8 به بالا و پی اچ پی نسخه 5.1 به بالا نیاز دارید .
7. WebsiteDefender  : این افزونه هم کاری مشابه افزونه بالایی داره و کاربردش هم خیلی سادس ، تنها نکته مثبت نسبت به افزونه بالا محدود نبودن به نسخه پی اچ پی سایت شما هست ، خصوصیاتی مثل مخفی کردن نسخه وردپرس و کدهای جنراتور وردپرس ، بررسی دسترسی ها و پرمیشن های فایل های قالب و آفرهای جالبی که بهتون می ده می تونه امنیت سایت شما رو فوق العاده بالا ببره و یه قلعه محکم در برابر ویروس ها مهاجم ایجاد کنید .
8. WordPress HTTPS (SSL)  : این افزونه یه چند خط در موردش خوندم ولی متاسفانه متوجه نشدم چی نوشته چون خیلی تخصصی بود ولی کارش تنظیم امنیت پروتکل های SSL در حالت های مختلف هست ، کلا فکر کنم افزونه خوبی باشه که بین 10 تای برتر جا گرفته ، اگه شما اطلاعاتی در مورد کار این افزونه دارید لطفا دریغ نکنید و از طریق بخش دیدگاه ها به بهبود این نوشته کمک کنید (خخخخ مثل ویکی پدیا شد) ، برای اجرای افزونه فقط به یه وردپرس نسخه 3.0 به بالا نیاز دارید .
9. Anti-spam plugin  : این افزونه می تونه کمک زیادی به سایت های پربازدید بکنه ، سایت هایی که نظارت بر قسمت نظراتشون خیلی سخت هست ، از طرفی نمیشه همه نظرات رو تایید کرد چون در این بین برخی اسپم ها هم تایید میشن ، از طرفی نمیشه که یه سایت بدون تعامل با کاربراش سر کنه ، با نصب این افزونه تمامی مشکلات شما در زمینه های بالا حل میشه ، چرا که این افزونه به صورت اتوماتیک نظرات اسپم رو به صورت جفنگ نشانه گذاری می کنه ، البته قبل از همه این ها یه فرم احراز هویت به صورت کپچا هم توی سایت شما قرار می ده که مانع از ارسال نظر توسط روبات ها میشه .
10. Theme Authenticity Checker : دیگه داریم به آخرای این لیست می رسیم و می دونم که همه شما از همون اول منتظر حضور این افزونه توی لیست بودید ، این افزونه از بهترین های امنیت وردپرس هست که توی ایران هم شهرت زیادی پیدا کرده ، تا مدتی هم روی قله بهترین افزونه های امنیتی بود ، البته افزونه تغییر خاصی نکرده و همون افزونه محبوب و دوست داشتنی هست که بود فقط به علت زیاد شدن رقبا و آپدیت کم تر به رتبه دهم سقوط کرده ، نسخه جدید افزونه در راهه و سازنده ها امیدوارن که به صدر برگردن ، اینقدر حاشیه رفتیم کار افزونه رو فراموش کردیم ، کار این افزونه هم مثل افزونه شماره پنجمون شناسایی فایل ها و کدهای مخرب هست ، با این تفاوت که حوزه کار این افزونه فقط قالب ها هستن ولی خوب کار افزونه بسیار تخصصی تر و حرفه ای تر هست .

مقاله امروز هم تموم شد ، البته تهیه مقاله زمان زیادی رو صرف کرد ، توی این مطلب سعی کردم از تصاویر استفاده نکنم که کاربرا راحت تر باشن ، بیشتر هم سعی بر معرفی لینک افزونه ها داشتیم و جفنگ هم که الحمدلله کم ننوشتیم ، با همه این ها امیدوارم راضی باشید ، ممنون از همه شما که وقت گرانبهاتون رو برای خوندن 1728 کلمه ای که من نوشتم صرف کردید .

منبع : بهترین پلاگین ها وردپرس

با فضای سفید چه کار کنم ؟

سلام ، با یه مطلب دیگه در خدمتتون هستیم که امیدوارم لذت ببرید ، البته توی این مطلب قصد داریم دیگه کم کم زنجیره مطالب حوزه برنامه نویسی رو بشکنیم و ما بین مطالب از موضوع های دیگه ای مثل اصول رابط کاربری و تجربه کاربری و گرافیک وب سایت و المنت هاش هم استفاده کنیم ، در واقع تا به اینجای کار میشه گفت این اولین مطلب ما حوزه ظاهر وب سایت ها و طراحی وب هست و طراحی وب حقیقی رو در این آموزش شروع می کنیم ، البته یه مژده هم بدم به شما عزیزان که علت کم تر شدن فعالیت بی توجهی به سایت نیست بلکه مدتی هست که دارم یه آموزش عظیم آماده می کنم که علت استفاده از عظیم حجم زیادش (در حدود 10000 کلمه) هست که تماما در خصوص طراحی رابط کاربری و مسائل و مشکلاتش هست ، هدف از این کار هم نبود آموزش خوب توی فضای وب پارسی برای راهنمایی طراح ها هست ، من خودم به شخصه روز اولی که کار رو شروع کردم به غیر از نبود منابع خوب برای آموزش برنامه نویسی بیشتر با مشکلات ظاهر وب سایت روبرو می شدم که متاسفانه تنها راه پیشرفتش هم تجربه هست و تجربه هم که زمان گیر هست ، به همین علت دوست ندارم کسای دیگه ای که می خوان وارد این عرصه بشن با مشکلاتی که من باهاشون روبرو شدن روبرو بشن و بتونیم یه دنیای مجازی زیبا و قابل پسند داشته باشیم ، خوب دیگه زیاد پر حرفی نمی کنم ، منتظر آموزش باشید ولی خوب الان می خوایم در مورد یه مبحث خیلی مهم توی طراحی صحبت کنیم ، فضاهای سفید ، در واقع یکی از مشکل سازی ترین قسمت های طراحی برای شماست ، دقت کنید منظورم از فضای سفید صرفا فضایی که پس زمینه سفید داشته باشه نیست ، بلکه این فضاها می تونه یه فضای خالی با پس زمینه آبی هم باشه ، اما منظور کلی ما فضاهای سفید توی طراحی ها هست .

فضاهای سفید بر خلاف عقیده خیلی ها که معتقدند فضای خالی یک معضل توی طراحی هست می تونه یه راه حل فوق العاده برای زیباتر کردن طراحی شما باشه ، استفاده درست از هر چیزی می تونه مفید باشه و فضاهای خالی هم از این قاعده مستثنی نیستند ، گاها می بینم طراحی هایی رو که سعی کردن تمامی فضاهای خالی صفحه رو پر کنن ، البته گفتم که استفاده درست مهمه ، مهم نیست که از فضای سفید خیلی استفاده کنیم یا کم استفاده کنیم ، بلکه استفاده باید به نوعی برازنده کار شما باشه ، اما منظور من از این دسته وب سایت ها اون طراحی هایی هست که بدون دلیل سعی کردن همه جا رو پر از رنگ کنن یا هر جوری شده یه آیتم حتی شده به دردنخور رو در جایی قرار می دن که فقط اون منطقه سفید نباشه ، زیاد توضیحی نمی دم چون اگه همچین وب سایتی دیده باشید متوجه می شید که چه قدر سردرگم شدید ، اصل کاربرد پذیری خیلی مهم هست ، این یه مقدمه ای بود روی فضای خالی ، حالا در ادامه یه توضیحی می دم بیشتر متوجه می شید .

نسبت فضا به متن :

مهم ترین اصل توی استفاده از فضای سفید حجم متن هست ، شما وقتی متن زیادی داشته باشید می تونید که همه رو به صورت پشت سر هم قرار بدید و هر پاراگراف رو بچپونید توی پاراگراف بعدیش ، این طوری شما با کمترین فضا تونستید بیشترین حجم رو به مخاطب نشون بدید ، اما آیا این روش شما درسته ؟ آیا واقعا خودتون می تونید متنی که قرار دادید رو یه بار از ابتدا تا انتها بخونید و آیا فکر می کنید مخاطب با دیدن متن همه متن رو خواهد خوند ؟ الان متنی که من نوشتم رو شما دارید به صورت یه خط در میان می خونید و یه اصل کلی رو ازش برداشت می کنید ، آیا واقعا از این سبک نوشته لذت می برید ؟

در حقیقت هدف ما از یه مارکتینگ موفق چیزی جز فریب دادن مشتری ها نیست ، پس باید این روش رو به نحو احسنت انجام بدید ، اگه شما یه بروشور رو توی خیابون بگیرید که صفحه اولش کلی متن و یه پس زمینه با رنگ خالی هست ، آیا اون رو توی جیبتون قرار می دید یا دورش می ندازید چون حوصله خوندن اون همه متن رو ندارید .

اما اگه یه بروشور بگیرید که صفحه اولش یه تصویر زیبا و چشم نواز با یه شعار کوتاه و نغز هست ، حالا چی ؟ مطمئنا با خودتون می گید چیز جالبیه ، شاید فرصت شد بعدا خوندمش ، توی طراحی هم ما با همین مسئله روبرو هستیم ، متن زیاد باعث دور شدن از هدف میشه ، پس سعی کنید تمامی معانی رو توی چند کلمه خالی کنید ، و البته نسبت متن به فضای سفید رو فراموش نکنید ، من خودم معمولا برای هر پاراگراف 2 پاراگراف فضای خالی در نظر می گیرم ، یعنی هر پاراگراف رو سه پاراگراف ببینیم ، مطمئنا متوجه خوانا تر شدن متن می شید .

اگه یه مثال خوب براتون بزنم تصویر زیر بهترین نمونه هست ، فقط کافیه یه لحظه به تصویر نگاه بندازید ، چشمتون به کدوم سمت متمرکز میشه ؟

مطمئنا به هیچ جا ، اولین اتفاقی که بعد از دیدن تصویر بالا برای شما می افته اینه که با استفاده از کلیک ماوس صفحه رو می بندید ، بدون این که هیچ محصولی رو ببینید ، حتی ممکنه اون محصول رو در هیچ جای دیگه پیدا نکنید اما چه فایده پیدا کردن چیزی که می خواید در این جا سخته .

اما هدف طراح صفحه از این کار چی بوده ؟ مگه غیر از این بوده که محتوای بیشتری رو به مشتری یا بیننده نشون بده ، اما آیا به نظر شما به هدفی که داشته رسیده ؟

مطمئنا خیر چون با این روش حتی همون چند محصولی که می تونست به نمایش بزاره رو هم از دست داده . در واقع اگه شما بخواید محصولی رو هم ببینید اصلا نمی دونید کجا باید کلیک کنید .

حالا می ریم سراغ یه مثال دیگه ، به این تصویری نگاه کنید .

شکی ندارم که از محصول اول تا آخرین محصول و حتی لوگوی سایت توجه شما رو به خودش جلب کرد ، تفاوت دو تا تصویر رو توی چی می بینید ؟ فضاهای خالی توی مورد دوم حتی توی قسمت سایدبار هم به خوبی رعایت شده و این باعث میشه که شما تمایل بیشتری برای دیدن محصولات داشته باشید ، حتی شاید دوست داشته باشید که از صفحات دیگه هم دیدن کنید ، البته نکته قابل توجه رو اگه دقت کنید تعداد محصولات هست ، توی تصویر دوم فقط چند تا تصویر کم تر هست ولی شیوه صحیح چینش باعث میشه که چشم شما کمتر سردرگم بشه و بعد از دیدن هر محصول سراغ محصول بعدی بره و حاشیه خیلی نازک اطراف تصویر و توضیح هر مصحول اون دو تا رو به هم پیوند داده و شما می دونید کدوم لینک مربوط به کدام صفحه است ، نتیجه این راحتی چیزی جز خرید محصول مورد نظر نیست .

ارزش محتوا :

علاوه بر حجم محتوای شما عامل مهم دیگه ارزش محتواست ، اینکه شما می خواید کدوم قسمت محتوا بیشتر مورد توجه قرار بگیره با فوکوس هدفمند می تونه موفقیت آمیز باشه ، مثلا وقتی شما قصد فروش یک محصول رو دارید نیازی نیست تمام اطراف رو پر از تصاویر و توضیحات اون محصول کنید ، یا حتی بهتر از آیتم های غیر معقول استفاده کنید .

این دفعه از مورد مناسب شروع می کنیم و بعد با مورد نامناسب مقایسه می کنیم ، تصویر زیر رو ببینید .

مطمئنا توی یه نگاه می تونید به من بگید که موضوع این سایت چی هست ، انگشتری که روی یک تصویر با پس زمینه مشکلی در یک فضای سفید و البته با یک دست بی رنگ قرار گرفته ، مطمئن باشید که اگه قصد خریدن انگشتر رو داشته باشید یه سری به منوی پایین می زنید و محصولات دیگه مثل لوازم آرایش و لوازم زینتی دیگه رو می بینید ، حتی شاید با وجود اینکه انگشتر نخواید ناخودآگاه به سمت پایین کشیده بشید و از اون منو برای دیدن بقیه محصولات استفاده کنید .

بعد از نگاه کردن به تصویر بالا یه خورده چشمتون رو از خستگی در آوردیم ، حالا به تصویر پایین نگاه کنید .

خوب الان می تونید به من بگید موضوع این وب سایت چی هست ؟ مطمئنم که می تونید اما نه به اون سرعت قبل و نه به اون راحتی ، اگه هنوز هم نفهمیدید باید بگم وب سایت بالا با موضوع کاشی های دیواری هست ، آره کاشی دیواری ، به دقت تصویر رو ببینید دوباره ، الان متوجه شدید درسته .

فضای وب سایت بالا و خصوصا تصویری که قرار دادن شما رو خیلی سر درگم می کنه ، مثلا شاید اول با این فکر برید که سایت فروش بوم نقاشی هست ، شاید هم نقاشی و شاید هر چیز دیگه ای به جز کاشی به ذهنتون خطور کنه ، علت این مشکل پر کردن فضاهای خالی با آیتم های هرز هست ، مثلا سه آیتم که در کنار تصاویر دیده میشه اصلا کاربردی ندارن ، علاوه بر اون طراح مجبور شده یه توضیح در مورد محصول قرار بده که خود توضیح هم تا چند ثانیه چشم رو گم می کنه ، در حالی که می شد با یه تصویر از یک اتاق به صورت سه بعدی و از سه رخ با کاشی های این مارک قرار داد و در یک چشم به هم زدن به مشتری نشون داد این جا چه سایتی هست .

می بینید که پر کردن فضای خالی با آیتم های نامربوط هم تاثیر زیادی داره توی طراحی پس سعی کنید روی هدف اصلی تمرکز کنید و اون رو بشناسونید تا اینکه با تصاویر بی خودی از هدف دور شید .

فضاسازی ریسپانسیو :

نکته دیگه ای که توی فضاهای سفید به ذهنم می آد طراحی سفحات توی حالت ریسپانسیو هست ، توجه کنید که ممکنه طراحی توی حالت عادی بسیار زیبا باشه ولی توی حالت ریسپانسیو ما رو از اون چیزی که خواستیم دور کنه ، یکی از مشکل ترین مباحث همین مورد هست ، یعنی شما باید توی حالت عادی طوری سفید رو تنظیم کنید که توی حالت ریسپانسیو هم بتونه کار خودش رو انجام بده ، معمولا توی این حالا از تکنیک RWD استفاده می کنن ، یعنی شما می تونید دو آیتم با محتوا رو توی یه فضای کاملا سفید پراکنده کنید ، بعد اون دو تا آیتم رو توی حالت ریسپانسیو به شکل دو تا آیتم جدا در بیاریم و بالا و پایین هم قرار بدیم ، خلاصه خیلی سخت نیست وقتی که یاد بگیرید ، ولی مفوم پیچیده ای داره و یادگیریش یه خورده سخت هست .

یه مثال هم توی این مورد براتون می زنم که به چشم ببینید ، بالاخره شنیدن کی بود مانند دیدن .

تصویر بالا رو ببینید که چه طور آیتم ها قرار گرفتن ، کنار هر کدوم یه مقدار فضای سفید هست که چشم رو بالانس می کنه .

حالا به تصویر پایین که نمونه همون سایت در حالت موبایل هست دقت کنید .

می بینید که توی این طرح حتی از خود آیتم ها زده شده که اون فضای خالی اطرافش کم نشه و اسنجام طرحش باقی بمونه . خیلی نمی تونم در این مورد دقیق توضیح بدم چون قرار بود این یه مقاله کوتاه باشه اما خودش خیلی طولانی شد . انشالله یه مقاله دیگه در اون زمینه هم در خدمتتون خواهم بود .

ممنون از این که توی این 1978 کلمه با ما همراه بودید ، امیدوارم تونسته باشم تجربیاتم رو به طور صحیح در اختیارتون قرار داده باشم .

منبع : وب کافه