روایات روزمره(50): قرعه فال به نام من دیوانه زدند*

نشسته‌ایم دور هم و «ژ» دارد برایمان فال ورق می‌گیرد. نمی‌دانم کدام‌مان بیشتر به این فال‌ها اعتقاد دارد؛ مهم هم نیست. مهم این است که سوال‌های ذهنی‌‌مان وقتی سرریز می‌کند، از دل همین فال‌ها بیرون می‌زند. از تاروت، ورق، قهوه؛ از ستاره‌شناسی و رصد طالع‌ها و کف‌بینی‌ها. انگار هرچقدر هم درس بخوانیم و روشنفکر شویم، یک جایی گیر می‌کنیم به ماوراء و این ماوراء برای هرکدام‌مان یک‌جوری تعبیر می‌شود.

می‌دانم که ذهن هرکس درگیر کسی است. همه فال ورق با نام طرف‌شان می‌خواهند؛ با نام‌های سه حرفی، چهار حرفی، پنج حرفی. ورق‌ها ریخته می‌شود روی زمین و تفسیرها شروع می‌شود. به اولی می‌گوید: «ببین! خیلی بهت فکر می‌کنه. اما دو دله. هنوز تصمیمی نگرفته. از نظر عاطفی تکلیفش روشنه؛ اما ازدواج؟ نه! راستی! یه زن دیگه هم تو زندگی‌اش هست. باهاش حرف می‌زنه.» دختر خودش را جمع و جور می‌کند و زیر لب می‌گوید: «غلط کرده!»

به دومی می‌گوید: «دوستت داره؛ اما یه مخالف هم داره ازدواج‌تون. اون مخالف خودش تو رو می‌خواد.» دختر زیر لب می‌گوید: «بیخود! من نمی‌خوامش.» ورق‌ها را دوباره می‌ریزد روی زمین: «ماشالا! چه خبره دختر؟! کل سربازها و شاه‌های ورق رو کشیدی بیرون! چندتا چندتا؟» آن یکی می‌گوید: «توی فال قهوه‌اش هم همینطور بود. 6-7 تا تو فنجون، 6-7 تا توی نعلبکی.»

ورق‌ها جمع می‌شوند. سومی فال آره‌ـ‌‌نه می‌خواهد. جواب نه درمی‌آید. «ژ» می‌گوید: «دلت باهاش نیست.» بقیه سر تکان می‌دهند. می‌دانند نصف وقت‌شان را به دعوا می‌گذرانند و دیر یا زود رابطه از هم می‌پاشد.

فال گرفتن تمام می‌شود و هر کس کتابش را دستش می‌گیرد تا بخواند؛ یکی فیش‌های پایان‌نامه‌اش را مرتب می‌کند؛ آن یکی مقاله‌اش را می‌نویسد؛ دیگری خودش را برای امتحان آماده می‌کند. اما ذهن‌ها مشغول است به آنچه که فال بازگو کرده است؛ خواسته و ناخواسته چیزهایی برملا شده است که آدم جرئت با خود گفتنش را هم نداشته است. سکوت فضا را پر می‌کند و چشم‌هاست که بر روی صفحات کتاب‌ها خیره می‌ماند تا شاید ذهن جواب سوالاتش را بیاید.

*حافظ

کمرویی کودکان را جدی بگیریم

ما انسان‌ها خجالتی به‌دنیا نمی‌آییم، اما توانایی  خجالت کشیدن داریم. تمایل طبیعی برای خجالت را درموقعیت‌های خاص، یاد می گیریم. یاد می‌گیریم از خودمان خجالت زده شویم چون کسی که در زندگی‌مان برایمان مهم است ما را به سمت خجالت سوق داده است. استفاده والدین از ابزار شرم با هدف تنبیه و تربیت می‌تواند عمیق‌ترین تأثیرات را روی کودکان بگذارد. با وجود این، پیام‌های شرم از معلمان، خواهر و برادرهای بزرگتر و همسالان هم می‌تواند بر تصویری که کودک از خودش دارد تأثیر بگذارد. پیام‌های خجالتی که در کودکی دریافت می‌شوند را خیلی دشوارتر می‌توان از بین برد. پیام‌های خجالت اغلب کلامی هستند اما در نگاه اهانت بار، تحقیر‌آمیز یا حاکی از نفرت نیز وجود داردامروزه تنبیه بدنی کودکان بسیار مورد انتقاد روانشناسان و کارشناسان قرار گرفته است؛ اما خجالت، به عنوان نوعی تنبیه نادیده گرفته شده است، اخیراً روانشناسان پی برده‌اند که خجالت، تأثیر نگران کننده ای بر کودکان می گذارد. احساس خجالت در کودکان مخصوصاً در موقعیت‌های ناآشنا و در برخورد با افراد غریبه این احساس به طور ناخودآگاه در آنها ظهور می‌کند در حالی که ممکن است در کنار خانواده خود خجالتی نباشنداین کودکان در آینده در تمامی مراحل زندگی‌شان با مشکل مواجه می‌شوند، کودکانی که دارای روابط اجتماعی و خانوادگی محدودی هستند؛ با نوعی ترس مواجه هستند چرا که نوع برخورد با دیگران را فرا نگرفته‌اند. این کودکان هنگام ورود به اجتماع از اعتماد به نفس کمی برخوردارند و بیشتر دوست دارند تنها باشند زیرا از بودن در کنار دیگران احساس خوبی ندارند.کمرویی در کودکان به شکل‌گیری چرخه‌ای باطل می‌انجامد بدین صورت که اگر کودکی در موقعیت اجتماعی احساس شرمساری و خجالت می‌کند، ممکن است خودش را به دلیل رفتار خجولانه‌اش سرزنش کند. این فرآیند می‌تواند موجب خودآگاهی و خودداری بیشتر او از تعاملات اجتماعی شود و او را نسبت به شیوه عکس‌العمل‌های آینده‌اش حساس و آگاه کند، بتدریج اعتماد به نفس این کودکان کم می‌شود و این کاهش اعتماد به نفس موجب کمرویی بیشتر او در شرایط بعدی می‌شود.
یکی از نکاتی که برای کمک به این کودکان باید در نظر داشت  محبت نامشروط است. اگر با‌وجود رفتارهای ناخوشایند کودک، توجه مثبت به او ادامه یابد، این وضعیت «توجه مثبت‌ نامشروط» نامیده می‌شود. منظور از این اصطلاح این است که «مادر آزادانه و به طور کامل به کودک محبت می‌کند و محبت او به رفتار کودک مشروط یا وابسته نیست». به طور کلی محبت و همچنین توجه مثبت‌نامشروط باعث می‌شود که کودکان عزت نفس بالاتری داشته باشند و در نتیجه کمتر دچار کمرویی شوند.
حساس بودن نسبت به علایق و احساسات کودکان موجب نزدیکی بیشتر والدین به فرزندان می‌شود. والدین با این کار نه تنها به کودک نشان می‌دهند که برایش ارزش و احترام قائلند بلکه اعتماد به نفس او را نیز تقویت می‌کنند. پدران و مادرانی که از همان کودکی فرزندانشان را مورد انتقاد و سرزنش مداوم قرار داده‌اند، باعث می‌شوند که کودک نسبت به خود احساس خوبی نداشته باشد و خود را آن گونه که هست باور نکندکودک باید بیاموزد که عواطف درونی‌اش را هر چند که باعث خشنودی دیگران نباشد بیان کند و از نظرات دیگران و اطرافیان نسبت به خود نیز آگاه شود. والدین باید روش‌های دوست‌یابی را در آنها تقویت نمایند و مثبت اندیشی را در درونشان به وجود آورده تا کمتر دچار کمرویی شوند. خجالتی بودن معمولاً از الگوها و تفکرهای منفی که باعث بدبینی می‌شود، نشأت می‌گیرد. با تقویت و جایگزین کردن افکار مثبت به فرزندتان در از بین بردن بدبینی و تفکرهای منفی ذهن او کمک کنید و او را تشویق کنید که خود را باور کند. در واقع باید گفت مبارزه با افکار منفی مهارتی است که هر کودکی می‌تواند آن را به دست بیاورد. کودکان کمرو به احتمال زیاد تصوری منفی از خود در ذهن دارند و احساس می‌کنند که مورد پذیرش هیچ کس نیستند، به همین دلیل بهتر است روش‌های دوست‌یابی کودک را تقویت کرد، سعی کنید هرگاه که کودک کار مثبت و ارزنده‌ای انجام می‌دهد، او را تشویق کنید. اگر کودکان احساس مثبتی نسبت به خود داشته باشند، احساس خجالت و کمرویی در آنان کاهش پیدا خواهد کرد. باید اجازه داد این کودکان با کودکان کوچکتر از خود بازی کنند تا بدین ترتیب کم کم آمادگی رفتن به جمع همسالان را پیدا کنند و هرگز نباید کودک را خجالتی نامید چرا که صحبت‌ها و قضاوت های دیگران تأثیر زیادی بر افکارشان دارد. فشارهای والدین بر بچه‌های کمرو، می‌تواند باعث اضطراب و امنیت نداشتن وی شود، که خود مشکلی بدتر از خجالتی بودن است والدین باید درباره خاطرات کودکی خود و اینکه در هنگام خجالت از چه شیوه‌هایی کمک می‌گرفتند برای فرزندشان سخن بگویند و با کنترل کردن استرس و هیجان های وی امنیت او را تأمین نمایند
روش دیگر این است که کودک خجالتی را در موقعیت‌های جدید قرار دهیم و وی را به محیط‌هایی که برای او آشنا نیست، ببریم. همچنین می‌توانید در هر موقعیت اجتماعی از کودک دیگری بخواهید که با فرزندتان با هم به بازی بپردازند، زیرا کودکان هنگامی که در موقعیت‌های اجتماعی حتی یک دوست پیدا کنند، اعتماد به نفس بالاتری خواهند داشت و همین امر به کاهش کمرویی در کودکان کمک خواهد کردبررسی کنید که فرزندتان در چه موقعیت‌هایی خجالت می‌کشد و احساس کمرویی می‌کند. برخی  کودکان وقتی خجالت می‌کشند که از آنها خواسته شود که در جلو کلاس و مقابل شاگردان دیگر صحبت کنند یا درس جواب دهند، پس مهارت‌های لازم را برای مواجهه با این  موقعیتها به کودکتان بیاموزید
بیشتر اوقات، خجالت هنگامی در طفل ایجاد می‌شود که او در زندگی خانوادگی خود تکیه گاه مطمئنی نمی‌یابد تا با اطمینان و اعتماد به آن، شخصیت خویش را ثبات بخشد. گاهی در خانواده‌ای که چند فرزند وجود دارد تنها یکی از آنها خجالتی می‌شود، پس اگر والدین متوجه کمرویی فرزند خود شدند، به هیچ وجه نباید او را با فرزندان دیگر مقایسه کنند. همچنین نباید رفتارهای کمرویی او را تأیید کنند. والدین باید با فرزند خود در کمال دقت رفتار نمایند، زیرا کمرویی یا اعتماد به نفس کودکان، در خانواده شکل می‌گیرد. با فرزند خود در خانه به تمرین بپردازید، تکرار بعضی از بازی‌ها و نقش‌ها کمک می‌کند تا فرزندانتان کمتر احساس نگرانی کرده و خجالت و کمرویی وی کاهش یابدمدرسه نیز می‌تواند جایگاه مهمی در شکل‌گیری یا کاهش یا افزایش کمرویی کودکان باشد. پرسیدن سؤالات آسان توسط آموزگار در کلاس می‌تواند مؤثر واقع شود. والدین کودکان کمرو باید رفتارهای اجتماعی کودک را تقویت کنند. به این کودکان، جملات و عبارات مؤدبانه بیاموزیم و مهارت‌هایی مانند معذرت‌خواهی کردن، کنترل خشم و از خود دفاع کردن و اجتناب از موقعیت‌های خطرناک را به آنان بیاموزید.
همچنین به کودکان برای انجام کارهای مثبت پاداش دهید ، آنها را مورد تشویق و قدردانی قرار دهید و این می‌تواند در کاهش کمرویی کودکان تأثیرگذار باشد. دادن مسئولیت‌های مناسب با سن کودک در جمع نیز می‌تواند در کاهش کمرویی وی مؤثر واقع شود

محمد علی اصلانی سجهرود

اهمیت آب از دید قران

آب درآموزه های قرآنی مایه حیات همه موجودات جاندار در زمین است. از این روست که به صراحت می‌فرماید: جعلنا من الماء کل شی حی؛ ما هر چیز زنده را از آب قرار داده ایم.

آب مایه آسمانی است چنان که مایه برکت نیز می‌باشد .البته و برای برکت یابی می‌بایست انسان ایمان و تقوا را مراعات کند. به این معنا که همین آب که ماده حیات بشریت و رشد و شکوفایی تمدنی است و از آسمان پاک می‌بارد برای این که مبارک باشد و برکت را برای بشریت پدید آورد می‌بایست، آدمی‌را به سوی ایمان به خدا و تقوا بکشاند وگرنه همان باران و آب آسمانی مایه هلاکت و نیستی می‌شود و همانند سیل های عظیم همه چیز را می‌شوید و می‌برد و یا همانند بوران های سخت از ریشه می‌خشکاند.

آب هم چنان که مایه حیات و عنصر اصلی تمدنی و شکوفایی آن است هم چنین مایه درمان و شفابخش بشر از بیماری نیز می‌باشدآب سرد و شیرین درمانگری بیش تری دارد و نوشیدن آن به عنوان مایه شفا درون و شستن به آن مایه شفای بدن و پوست و گوشت آدمی‌است.

خداوند نه تنها آب را به عنوان یکی از آیات بزرگ خویش می‌شناساند که انسان با تفکر در آن می‌تواند به آفریدگاری و پروردگاری خداوند برسد بلکه خداوند در آیاتی بر انسان منت می‌گذارد که وی را با آب گوارا سیراب می‌کند

هرچند که مطلق آب به عنوان آیه ای درخور توجه مطرح می‌شود و درآیه 12سوره فاطر توجه به منافع آب های تلخ و شیرین مورد تاکید است ولی آب شیرین و خنک به عنوان مهم ترین عنصر مورد توجه است و شکر خاص می‌طلبد

نگاهی به مشکلات کم آب

اندازه گیری:

برخی نقشه‌ها یی دارند که نشان دهندهٔ آب موجود در طبیعت است و کشورهای با حجم پایین‌تر یا بالاتر آب قابل استفاده را مشخص می‌کند. برخی دیگر نسبت آب موجود به جمعیت را دارند. رویکرد معمول رتبه بندی کشورها بر مبنای میزان منابع آب موجود در سال به ازای هر فرد است. برای مثال، با توجه به شاخص تنش آب فالکنمارک ، زمانی گفته می‌شود یک کشور یا منطقه "تنش آبی" دارد که منابع آب سالانه آن کمتر از ۱۷۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال است. در سطحی بین ۱۷۰۰ و ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال، کمبود آب دوره‌ای یا محدود را می‌توان انتظار داشت. هنگامی که منابع آب کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در هر سال باشد، کشور با "کمبود آب" مواجه است. فائو وابسته به سازمان ملل متحد بیان می‌کند که تا سال ۲۰۲۵،
۹/۱میلیارد نفر در کشورها و یا مناطق با کمبود آب مطلق زندگی می‌کنند، و دو سوم از جمعیت جهان تحت شرایط تنش خواهند بود. بانک جهانی می‌افزاید که تغییرات آب و هوایی می‌تواند تغییر الگوهای آینده دستیابی به آب و استفاده از آن را موجب شود، در نتیجه افزایش میزان تنش آب و ناامنی، هر دو در مقیاس جهانی به آب بستگی دارند.

یکی دیگر از اندازه‌گیری‌ها، به عنوان بخشی از یک ارزیابی گسترده‌تر از مدیریت آب در سال ۲۰۰۷ ، با هدف ارتباط در دسترس بودن آب و چگونگی استفاده از منابع در نظر گرفته شد. بنابراین کمبود آب به دو بخش «فیزیکی» و «اقتصادی» تقسیم شد. کمبود آب فیزیکی زمانی است که آب برای برآورده کردن تمام خواسته‌ها کافی نیست، از جمله آب مورد نیاز برای کارآیی موثر اکوسیستم. مناطق خشک اغلب از کمبود آب فیزیکی رنج می‌برند. گاهی نیز به نظر می‌رسد که آب فراوان است اما در جایی منابع بیش از حد مصرف می‌شوند، مانند زمانی که زیرساخت‌های هیدرولیکی برای آبیاری، بیش از حد توسعه یافته‌اند. نشانه‌های کمبود آب فیزیکی عبارتند از: تخریب محیط زیست و کاهش آبهای زیرزمینی. تنش آب به موجودات زنده آسیب می‌رساند زیرا هر موجودی برای زندگی به آب نیاز دارد.

کمبود اقتصادی:

مبود آب اقتصادی، بعلت نبود سرمایه‌گذاری در آب و یا نا توانی انسان در برآوردن تقاضای آن، ایجاد می‌شود. علائم کمبود آب اقتصادی عبارتست از نبود زیرساخت‌ها، با مردمی که اغلب نیاز به آوردن آب از رودخانه برای مصارف خانگی و کشاورزی دارند. بخش‌های بزرگی از آفریقا از کمبود آب اقتصادی رنج می‌برند، افزایش زیرساخت‌های آب در این مناطق می‌تواند به کاهش فقر کمک کند. شرایط بحرانی اغلب برای جوامع از لحاظ اقتصادی فقیر و از نظر سیاسی ضعیف است که در محیط خشک زندگی می‌کنند بوجود می‌آیند. در دیگر کشورها مانند هند مردم از کمبود آب نیز رنج می‌برند. در هند کمبود آب مشکل بزرگی است. مردم بر سر چاه می‌روند تا برای نیاز روزانهٔ خود آب بیاورند. به ویژه مردم تهیدست در روستاها و شهرهای بسیار کوچک زندگی مردم بدون آب سخت است. آنها آب را از۴۰ تا ۵۰ کیلومتر دور از روستای خود فراهم می‌کنند.

بحران آب

هنگامی که به اندازه کافی آب آشامیدنی مورد نیازوجود ندارد، خطر بحران آب حس می‌شود. با توجه به اینکه این مساله یک نگرانی جهانی است، سازمان ملل متحد و دیگر سازمان‌های جهانی مناطق گوناگونی را، مناطق دچار بحران آب در نظر می‌گیرند. دیگر سازمانها مانند سازمان غذا و کشاورزی، استدلال می‌کنند که هیچ بحران آبی در این مکان‌ها وجود ندارد، اما که باید گامهایی برای جلوگیری از بروز چنین بحرانی برداشته شود.

نشانه های کم آبی

چندین نشانه اصلی برای بحران آب وجود دارد.

نبود دسترسی به آب آشامیدنی سالم کافی برای حدود ۸۸۴ میلیون نفر نبود دسترسی به آب بهداشتی کافی و دفع پساب برای ۵/۲میلیارد نفر برداشت زیاد از آبهای زیرزمینی که منجر به کاهش بازده کشاورزی می‌شود استفاده بیش از حد و آلودگی منابع آب آسیب رساندن به تنوع زیستی درگیری‌های منطقه‌ای بر سر منابع کمیاب آب که گاهی ناشی از جنگ است. بیماری‌های ساری از راه آب و نبود آب بهداشتی لوله کشی یکی از علل عمده مرگ و میر در سراسر جهان هستند. برای کودکان زیر پنج سال، بیماری‌های ساری از راه آب علت اصلی مرگ و میر است. در هر زمان، نیمی از تخت‌های بیمارستان در جهان توسط بیماران مبتلا به بیماری‌های ساری از راه آب اشغال شده است. به گفته بانک جهانی، ۸۸ درصد از تمام بیماری‌های ساری از راه آب توسط آب آشامیدنی ناسالم، نبود بهداشت و بهداشت نامناسب ایجاد می‌شود. آب توازن شکننده اساسی برای تامین آب سالم است، اما عوامل قابل کنترل مانند مدیریت و توزیع منابع آب خود سهم بیشتری در کمبود آب دارند.

گزارش سازمان ملل متحد ۲۰۰۶ که بر مسائل مربوط به حکومت به عنوان هسته اصلی بحران آب متمرکز است، می‌گوید: "آب به اندازه کافی برای همه وجود دارد" و "کمی آب اغلب به دلیل مدیریت نادرست، فساد، نبود نهادهای مناسب، سستی بوروکراتیک و کمبود سرمایه‌گذاری هم در ظرفیت انسانی و هم در زیرساخت‌های فیزیکی است ". داده‌های رسمی همچنین نشان می‌دهند ارتباط روشن بین دسترسی به آب سالم و نسبت تولید ناخالص داخلی به درآمد سرانه وجود دارد.^[۸]

همچنین اقتصاددانان ادعا کرده‌اند که وضعیت کنونی آب به دلیل نبود حقوق مالکیت، مقررات دولتی و یارانه‌ها در بخش آب، باعث قیمت بسیار پایین و مصرف بیش از حد بالای آن است.^{[۹][۱۰][۱۱]}

پوشش گیاهی و زندگی وحش اساساً بستگی به منابع آب شیرین دارد. مردابها ،باتلاقها و مناطق ساحلی وابسته به منابع پایدار آب هستند، اما اگر دستیابی به آب کاهش یابد، جنگل‌ها و سایر اکوسیستم‌ها نیز به همان اندازه در معرض خطر تغییرات عمده خواهند بود. در مورد تالاب‌ها، با گسترش جمعیت انسانی مساحت قابل توجهی از حیات وحش گرفته شده تا برای منابع غذایی و خانه سازی استفاده شود. اما مناطق دیگری از کاهش تدریجی آب شیرین آسیب می‌بینند چون در بالادست، برای استفاده انسان از منابع آب انشعاب گرفته می‌شود. در هفت ایالت از ایالات متحده بیش از ۸۰ درصد از تمام تالاب تاریخی در دههٔ ۱۹۸۰ پر شده‌اند، تا اینکه کنگره آمریکا قانون "no net loss"را برای حفاظت تالابها تصویب کرد.

در اروپا نیز از دست رفتن گستردهٔ تالابها و در نتیجه از دست رفتن تنوع زیستی رخ داده است. برای مثال بسیاری از باتلاقها در اسکاتلند با افزایش جمعیت انسانی گسترش و یا کاهش یافته‌اند. یکی از نمونه‌ها پورتلنتن موس (Portlethen Moss) و درابردین شایر (Aberdeenshire) است.

بحران آب در ایران:

طبق پیش بینی های جهانی سال ۱۴۰۰ سرانه آب به کمتر از ۱۴۰۰ مترمکعب برای هر فرد در سال خواهد رسید و این به معنی ورود به بحران آبی است. طبق آمارهای رسمی و به اعتقاد کارشناسان ایران درآستانه بحران آب به سرمی برد و طی سال‌های آینده تامین آب به یکی از بزرگ ترین چالش‌های کشوردربسیاری ازاستان‌ها، شهرها ومناطق تبدیل خواهد شد. ایران ازنظرجغرافیایی دربخش نیمه خشک و خشک جهان قرارگرفته به شکلی که میانگین بارش درایران حدود ۲۵۰ میلیمتراست درحالی که میانگین جهانی حدود 850 میلیمتراست که بیش ازسه برابر میران بارش در ایران است.

کمبود آب و راهکارهای آن

70 درصد کره زمین را آب تشکیل می‌دهد. برای همین شاید بسیاری از ما با خود فکر کنیم که زمین تا همیشه آب خواهد داشت.
 
 
با اینحال، آب مورد استفاده انسان‌ها یعنی آبی که آن را می‌نوشند، با آن حمام می‌کنند، زمین زراعی‌شان را آبیاری می‌کنند و ... بسیار بسیار کم است. تنها 3 درصد از آب‌های روی کره زمین جزو آب‌های قابل استفاده برای انسان محسوب می‌شوند! 
دو سوم آب‌های روی زمین جزو یخ‌ها و یخچال‌های طبیعی هستند و باقی غیرقابل استفاده برای انسان. روز به روز رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، آبخیزها و تالاب‌ها در حال خشک شدن هستند و یا آنقدر روند آلوده شدنشان سریع است که تا سال‌های دیگر قابل استفاده نخواهند بود..
در حال حاضر میزان مصرف آب بسیار نگران کننده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 دو سوم جمعیت روی زمین با کمبود آب مواجه باشند و اکو سیستم در سراسر زمین با مشکلات جدی روبرو شود.
هم اکنون که این مطلب را می‌خوانید حدود 1 میلیارد نفر به آب پاک و قابل استفاده دسترسی ندارند! در مناطقی از کره زمین مانند آفریقا (جنوب صحرای ساهارا) عدم دسترسی به آب مشکلات و دشواری‌هایی نظیر شیوع بیماری‌ها از طریق آب آلوده، اختلال در آموزش، عدم توسعه اقتصادی و ... را برای مردم ایجاد می‌نماید.
یکی از مواردی که باید بدانیم این است که صنعت کشاورزی بیشترین میزان مصرف آب و همچنین بیشترین میزان تلف کردن آب را دارد. تغییرات جوی نیز بر روی آب تاثیرگذار بوده و باعث بروز خشکسالی در بسیاری مناطق و وقوع سیل‌های مخرب در مناطق دیگر شده است.
 
 
چه عواملی باعث کمبود آب می‌شود؟
 
جمعیت بشر در مهار آب‌ها بسیار موفق بوده و توانسته برای تشکیل زندگی مدنی و شهرنشینی آب را کنترل کرده و نیازهای خود را برآورده کند. اما سیستم‌های طبیعی آب به طرز فزاینده‌ای تحت فشار هستند و برخی رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و آبخیزها در حال خشک شدن می‌باشند. اما چه دلایلی باعث کمبود آب می‌شود؟
• آلودگی

آلودگی آب از عوامل مختلفی نظیر کودهای شیمیایی و مواد ضد آفت که از زمین‌های کشاورزی به آب منتقل می‌شوند و همچنین ضایعات و زباله‌های صنعتی ناشی می‌شود. حتی آب‌های زیرزمینی هم از این آلودگی‌ها در امان نیستند چرا که برخی از این آلودگی‌ها می‌تواند به اعماق زمین نشت کنند.
برخی از این آلودگی‌ها تاثیر خود را بلافاصله بر روی آب می‌گذارند، مانند فضولات انسانی که حاوی باکتری‌هایی است که بلافاصله آب را آلوده می‌کند. اما نمونه‌های دیگری نظیر زهر و سمی که از کارخانه‌های صنعتی وارد آب می‌شوند ممکن است سال‌ها بعد و در طول زمان در محیط خود رشد و تغذیه کرده و اثرات خود را نشان دهد.
• کشاورزی
70 درصد آب قابل استفاده برای انسان در کشاورزی مصرف می‌شود! مشکل اینجا است که از این مقدار حدود 60 درصد آب به دلایل مختلفی نظیر سیستم‌های آب‌رسانی فرسوده، متدهای قدیمی و کاشت بذرهایی که در برخی زمین‌ها و شرایط آب و هوایی بسیار تشنه می‌شوند و آب بیشتری می‌خواهند به هدر می‌رود. همین باعث خشک شدن رودخانه‌ها و دریاچه‌ها می‌شود. بسیاری از کشورهایی که در ابعاد وسیع به تولید مواد غذایی می‌پردازند مانند هندوستان، استرالیا، چین، اسپانیا و آمریکا به خط قرمز کمبود آب رسیده‌اند. کشاورزی علاوه بر هدر دادن آب، با کودها و مواد شیمیایی مختلف، باعث آلودگی آن نیز می‌شود.
•  رشد جمعیت
در 50 سال اخیر، جمعیت جهان بیش از دو برابر شده است. این رشد سریع جمعیت به همراه رشد اقتصادی و صنعتی، اکوسیستم آبی را در سراسر دنیا تغییر داده و منجر به کاهش شدید تنوع گونه‌های زیستی گردیده است. امروز 41 درصد جمعیت جهان در بستر رودخانه‌ها زندگی می‌کنند کما اینکه با رشد جمعیت، نیاز به ساخت و ساز و غذا و ... و به تبع آنها مصرف آب بیشتر نیز مورد نیاز خواهد بود.
• تغییر آب و هوا
هر چه انسان‌ها به تولید دی اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای در جو زمین ادامه دهند، شرایط و الگوهای آب و هوایی نیز در جهان تغییر خواهد کرد. در برخی نقاط خشکسالی رخ خواهد داد و در برخی نقاط سیل‌های خانمان برانداز جاری خواهد گردید. در برخی نقاط کوه‌‌های یخ و برف‌ها آب خواهند شد.
این تغییرات با یکدیگر تلاقی پیدا خواهند کرد و منجر به کمبود آب برای مصارف کشاورزی، تولید انرژی، اکوسیستم و زندگی شهری خواهد شد.
 
 
کمبود آب چه تاثیراتی خواهد داشت؟
 
• از بین رفتن زمین‌های مرطوب و حاصلخیز
تا سال 1900 حدود نیمی از زمین‌های مرطوب و تالاب‌های کره زمین از بین رفته بود. این زمین‌ها که زیستگاه پرندگان، چهارپایان، پستانداران و ماهی‌ها و ... هستند هم اکنون نیز در حال از بین رفتن می‌باشند. این زمین‌ها برای کشت برنج (که قوت غالب بسیاری از مردم جهان است) مناسبند و همچنین بهترین خدمات را به اکوسیستم می‌دهند زیرا به تصفیه آب کمک کرده، از وقوع طوفان جلوگیری می‌کند و سیل را نیز کنترل می‌نمایند.
• آسیب دیدن اکوسیستم و از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری
وقتی آب کمیاب می‌شود، زمین‌ها و مناظر طبیعی از بین می‌روند. دریای آرال در آسیای مرکزی روزگاری چهارمین دریاچه پرآب جهان به شمار می‌رفت. اما تنها طی سه دهه به اندازه دریاچه میشیگان حجم خود را از دست داده و اکنون یک زمین نمک به جای مانده که خطرات ناشی از طوفان نمک مردم آن منطقه را تهدید می‌کند. آلودگی‌ آب، کمبود غذا و انرژی، سقط جنین و زندگی کوتاه، از بین رفتن تنوع گیاهی و جانوری و ... از فجایعی است که مردم این خطه با آن روبرو هستند.
• کمبود آب برای میلیاردها انسان
برای ادامه زندگی آب پاکیزه نیاز است. اما امروز حدودا 1.1 میلیارد نفر از انسان‌های روی زمین با فقدان آب مواجه هستند و حدودا 2.7 میلیارد نفر هم دست کم به مدت یک ماه در طول سال با کمبود آب مواجهند. آب غیربهداشتی نیز یکی دیگر از معضلات است چرا که حدودا 2.4 میلیارد نفر از طریق آب آلوده به وبا، حصبه و دیگر بیماری‌های مرتبط با آب مبتلا می‌شوند. همچنین حدود 2 میلیون نفر که بیشتر آنها را کودکان تشکیل می‌دهند، از بیماری‌های اسهالی مربوط به آب آلوده جانشان را از دست می‌دهند.